2020 оны Химийн салбарын Нобелийн шагнал
2020 оны Химийн Салбарын Нобелийн шагналтнууд
Эммануэль Чарпентьер хүн төрөлхтөнд хамгийн их хор хөнөөл учруулдаг бактериудын нэг болох Streptococcus pyogenes-ийг судлахдаа өмнө нь үл мэдэгдэх молекул болох tracrRNA -ийг нээжээ. tracrRNA нь бактерийн CRISPR / Cas-ийн нэг хэсэг бөгөөд ДНХ-ийг хэрчих замаар нь вирусийг идэвхгүй болгодог байна.
Чарпентьер 2011 онд нээлтээ хэвлүүлсэн бөгөөд тэр жилдээ РНХ-ийн талаар өргөн мэдлэгтэй, туршлагатай биохимич Женнифер Доуднатай хамтран ажиллахаар болжээ. Тэд хамтдаа бактерийн генетик хайчны молекулын бүрэлдэхүүн хэсгүүдийг хялбаршуулж, ашиглахад хялбар болгох ажлыг хийсэн.
Чарпентьер, Доудна нар CRISPR /Cas9 генетикийн хайчыг 2012 онд нээснээс хойш тус аргын хэрэглээ тэсрэлт болсон. Энэхүү хэрэгсэл нь суурь судалгааны ажилд олон чухал нээлт хийхэд хувь нэмэр оруулсан бөгөөд ургамал судлаачид хөгц мөөгөнцөр, хортон шавьж, ган гачигт тэсвэртэй ургац боловсруулж чаджээ. Анагаах ухаанд хорт хавдрын шинэ эмчилгээний клиник туршилтууд хийгдэж байгаа бөгөөд удамшлын өвчнийг эмчлэх боломж ойртсоор байна. Эдгээр генетикийн хайч нь амьдралын шинжлэх ухааныг шинэ эринд авчирсан бөгөөд олон талаараа хүн төрөлхтөнд хамгийн их ашиг тусаа өгч буй арга юм.
Зураг: CRISPR / Cas9 генетик хайчын ажиллах зарчим
Зураг: Streptococcus –ийн вирусын эсрэг үйлчлэх байгалийн дархлааны систем
2020 оны Химийн салбарын Нобелийн шагналт бүтээлийг дараах холбоосоор хүлээн авна уу.
Popular information: Genetic scissors: a tool for rewriting the code of life (pdf)
PDF 2.7 MB
Scientific Background: A tool for genome editing (pdf)
PDF 837 Kb
Эх сурвалж
https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2020/press-release/
https://vcresearch.berkeley.edu/faculty/jennifer-doudna
https://www.emmanuelle-charpentier-lab.org/
https://doudnalab.org/people/